Wczesna chorwacka sztuka komputerowa

Fundacja Polskiej Sztuki Nowoczesnej we współpracy z Ambasadą Republiki Chorwacji w Polsce zaprasza na wystawę „Wczesna chorwacka sztuka komputerowa, 1971-1976”.

Na wystawie zostaną zaprezentowane dzieła sprzed pięćdziesięciu lat, powstałe w ramach ważnego eksperymentu artystycznego przeprowadzonego w Chorwacji (w latach 60. i 70. w ramach Jugosławii, pod rządami niezależnej Partii Komunistycznej), znacznie wyprzedzającego ówczesne czasy, o większym zasięgu niż się początkowo wydawało.

Użycie komputerów w sztuce było niezwykle nowatorskie, jak na ówczesne czasy.

W latach 60. i na początku lat 70. XX wieku, większość osób zaangażowanych w tworzenie dzieł sztuki przy użyciu „maszyny myślącej zamiast pędzla” była naukowcami, inżynierami i studentami mającymi dostęp do pierwszych komputerów na uczelniach wyższych, w laboratoriach naukowych, bądź instytutach państwowych. Termin „grafika komputerowa” po raz pierwszy użyty został w 1960 r. przez Williama Fettera, grafika pracującego w firmie Boeing. Wkrótce potem powstała definicja sztuki komputerowej – „jest to sztuka z wykorzystaniem komputerów w procesie twórczym. Sztuką w tym rozumieniu może być obraz, dźwięk, animacja, performance, wideo, czy instalacja”.

Pragnąc uczynić Zagrzeb ośrodkiem zróżnicowanych nowoczesnych teorii i praktyk artystycznych, organizatorzy wystaw Nove tendencije zaproponowali kilku młodym informatykom, aby zaprezentowali swoje grafiki komputerowe na wystawach Nowe tendecje w 1969 i 1973 roku. W następnych latach wszyscy oni zyskali międzynarodowe uznanie, brali udział w wielu wystawach na całym świecie kontynuując jednocześnie kariery akademickie, czy też tworząc w dziedzinie reklamy, wzornictwa komputerowego, animacji i wideo.

Tomislav Mikulić i Vilko Žiljak nadal są bardzo aktywni na arenie międzynarodowej, prezentowali swoje prace także w Polsce: Žiljak wziął udział na wystawie „Kartografowie: projekcje geognostyczne” w 1998 w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, natomiast obaj artyści, Žiljak i Mikulić wzięli udział w wystawie „Nowa sztuka dla nowego społeczeństwa” w 2015 w Muzeum Współczesnym we Wrocławiu.